“Ik ben altijd geïnteresseerd geweest in vaardigheden die met de hand worden beheerst – timmerwerk, keramiek, schilderen – en toen ik in de jaren 80 naar Japan ging, ontdekte en leerde ik zoveel technieken, waaronder raku En min aardewerk, natuurlijk gekleurde klei en asglazuren”, zegt de Britse modeontwerper en meesterwinkelier Sir Paul Smith. “Mijn interesse in keramiek begon in Japan en ik begon mijn eigen verzameling bergpotten.” Toen Smith de levendige gestreepte vaten tegenkwam die waren gemaakt door de maker en voormalig modeontwerper Henry Holland, was hij smoorverliefd en nodigde hij Holland uit om een speciale collectie en eenmalige stukken te ontwikkelen voor zijn Albemarle Street-vlaggenschip, dat samenvalt met de London Craft Week volgende maand.
Het duo sloot voor het eerst vriendschap toen Holland Smith ontmoette als onderdeel van een reeks interviews voor Mode. De gezellige Holland, die journalistiek studeerde aan het London College of Communication, UAL, voordat hij zijn prille modelabel oprichtte, is een veelzijdig talent. Net als Smith, die op 15-jarige leeftijd van school ging, is hij grotendeels autodidact en heeft hij ervaring en vaardigheden opgedaan door te experimenteren. “Ik ben altijd een bewonderaar geweest van Sir Paul’s arbeidsethos, zijn kleding, zijn benadering van luxe ‘met een knipoog’ en zijn vermogen om zijn persoonlijkheid zo goed in zijn werk door te voeren. Paul doet dat al 53 jaar en je ziet nog steeds iets van hem terug in elk stuk”, zegt Holland vanuit zijn pottenbakkersatelier in Oost-Londen.

Holland met een van zijn keramische kelken, vanaf £ 795 © Joshua Tarn
De transformatie van Nederland van modeontwerper naar keramist gebeurde deels per toeval en deels uit frustratie. Nadat hij zijn modelabel in 2020 had gesloten, merkte hij dat hij het proces miste en schreef hij zich in voor pottenbakkerslessen in Hackney. “Ik had een creatieve uitlaatklep nodig. Ik realiseerde me niet hoeveel ik kreeg van het fysiek maken van producten”, legt hij uit. Hij kreeg al snel de “keramische microbe” te pakken en begon te experimenteren met allerlei processen, vormen, glazuren en patronen.
“Ik stuitte op een Japanse techniek genaamd nerikomi dat gebruik maakt van stapels gekleurde klei. Er is een intensiteit van kleur die je niet kunt bereiken met glazuren. Van daaruit ging ik ermee aan de slag”, voegt Holland toe, wiens ervaring in mode, productie en retail hem de slimheid gaf om meteen aan de slag te gaan. De collectie van Holland is heerlijk esoterisch, felgekleurd – en net dat beetje scheef. Zijn kenmerkende strepen, gemaakt van de stapels klei, rimpelen over vrolijk geanimeerd serviesgoed, vazen en potten. “Het ontwerp is altijd een beetje ‘waanzinnig'”, zegt hij. “Ik omarm graag het wiebelen, omdat het laat zien dat het stuk met de hand is gemaakt. Er zijn bepaalde technieken die je kunt gebruiken, zoals slipgieten, waardoor een perfect product ontstaat en het is wat de meesten van ons als dinerbord kopen. Nerikomidaarentegen, is handmatig bouwen en wordt beïnvloed door de manier waarop de klei eenmaal in de oven reageert.

De vormen, met grote handgrepen, gedurfde silhouetten en waanzinnige optische effecten, hebben een uitgesproken Memphis Group-touch. De vooruitstrevende kunst- en architectuurbeweging die in 1980 door Ettore Sottsass in Milaan werd opgericht, zweeft op de achtergrond van zowel hun verbeelding als, inderdaad, hun respectieve persoonlijke collecties. “Ik heb deze kopjes van Peter Shire, een van de laatste jongens die voor de groep werkte, en ik had Memphis-stukken in de interieurcollectie in Albemarle Street”, zegt Smith. “Henry heeft ooit een bureau bij ons gekocht.”
Holland, opgevoed door een moeder van een antiquair, is al lang afgestemd op de aantrekkingskracht van zowel art deco als Memphis-keramiek. “Mijn moeder kocht stukken die gebarsten waren en besteedde tijd aan het restaureren en genieten van het geleefde leven van deze werken”, herinnert hij zich. Ze delen allebei een passie voor keramische meesters als Bernard en David Leach en de verfijnde modernistische vormen van Lucie Rie.

Smith en Holland met Hollands hond Peggy in zijn keramiekstudio met (rechts) Holland’s Tall medium vloerlamp, £6.400; Smith houdt schotel vast, £ 795 © Joshua Tarn (2)

Voor de winkel heeft Holland gestreept tafel- en serveergerei gemaakt, maar ook eenmalige lampen, sculpturale stapels en objecten geïnspireerd op de voorliefde van de ontwerper voor strepen. De strepen van Smith zijn nu zijn handelsmerk geworden, maar, zegt de ontwerper, “hij is er toevallig op gestuit”. “Toen ik begon met herenkleding, kocht ik stoffen zoals wit en blauw of bordeauxrood gestreept katoen voor overhemden. In de jaren ’90, toen het bedrijf groeide, had ik voldoende middelen en opdrachten om mijn eigen strepen te ontwikkelen en ik bracht er meer kleur in, waardoor levendige patronen ontstonden’, herinnert hij zich. “Ze werden zo populair dat ze in 60 landen werden verkocht. De streep werd als het ware een logo.” Smith blijft die strepen ontwikkelen door gekleurde garens om een stuk karton te wikkelen om zo nieuwe kleurencombinaties te vinden. “Destijds was handwikkeldraad de enige manier om dit te doen, omdat aquarellen te verspreid waren en viltstiften in rotte kleuren kwamen”, glimlacht Smith, die Holland kennis liet maken met het proces.

Kelken in beperkte oplage, van £ 795 tot £ 2.300 © Joshua Tarn

In slechts twee jaar tijd heeft Nederland een grote indruk gemaakt op de keramiekmarkt en ontving hij zijn eerste grote bestelling van 600 items van Liberty toen hij nog stukken op Instagram verkocht. Nu, met zijn eigen studio-opstelling (waar hij in 2021 naartoe verhuisde), heeft hij verschillende makers in dienst die hij tijdens die vroege avondlessen ontmoette. “Binnen datzelfde tijdsbestek zou ik ongeveer 10 modecollecties hebben ontworpen en op de markt gebracht. Het tempo van de mode is hectisch, maar ik heb nu een middenweg gevonden’, zegt Holland. “Het is lang niet dezelfde frequentie, maar die achtergrond heeft me een gevoel van tempo gegeven.”
“Het zijn precies die ingrediënten die je nodig hebt om succesvol te zijn en, eerlijk gezegd, gewoon om te overleven”, zegt Smith, die zijn eigen onderneming begon vanuit een klein winkeltje in Nottingham. “Het had een afmeting van 3 x 3 meter en was alleen open op vrijdag en zaterdag. Ik begon met het tentoonstellen van kleine collecties van dingen, of het nu keramiek was, of posters of boeken, en omdat de winkel zo klein was, was het een manier om het ijs te breken, zodat klanten zich ontspannen konden voelen.” Op dezelfde manier werd 9 Albemarle Street opgevat als een showcase voor alles wat Smith leuk zou vinden. “We zijn nog steeds gezegend met het feit dat we een onafhankelijk bedrijf zijn en we kunnen wat meer genotzuchtig zijn. De winkel kan worden wat ik maar wil, en het is een feest om met Henry samen te werken en een winkel vol verrassingen te blijven runnen”, zegt hij.
Naast potten is het duo verenigd in hun waardering voor creativiteit en voor graft. “Je ‘haalt’ het nooit in de creatieve wereld, en dank God daarvoor. Het gaat over vandaag en morgen en je moet er 100 procent van genieten, of je pakt het in en gaat vissen”, besluit Smith.
henryhollandstudio. com; paulsmith. com